در هزاره جات چه گذشت؟

سید محمد رضا علوی

شخصاً چون در داخل و در صحنه نبوده‌ام از بسیاری از وقایع و فجایع، معلومات کافی ندارم. چند روزی است آقای علی نجافی و آقای Mohammad Yousaf با دو رویکرد متفاوت، «حدیثِ خان‌کوبی و خان‌کُشی در ارزگان/ دایکندی» را در صفحات فیسبوک شان می‌نویسند (که ای کاش نمی‌نوشتند). عمق فاجعه به‌حدی بوده که روایت آن پس از چهل سال هم ذهن و روان آدمی را آشفته می‌کند و حیرت می‌آفریند! حیرت و شگفتی و تأسف از این جهت که فاعل و مباشر این فجایع، «علماء» بوده‌اند. در مذهب شیعه، حرمت و حفظ جان و خون مسلمان از بالاترین درجه‌ی اهمیت و حساسیت برخوردار است، به‌قسمی ‌که در زمان غیبت حتی اجرای حدود، آن‌هم به‌وسیله‌ی حاکم شرع و مجتهد جامع‌الشّرایط، محل مناقشه است؛ چه رسد به‌اِسراف در قتل، آن‌هم توسط افرادی که اغلب سطح علمی پایینی داشته‌اند و چه بسا حتی در امور حسبیه فاقد صلاحیت بوده‌اند. به‌هرحال، خدا نیامرزد کسی‌ را که نخستین بار زمینه و انگیزه‌ی این روند را ایجاد کرد و امکانات آن‌را فراهم نمود و دستور آن‌را صادر کرد؛ همان‌که در پاییز ۱۳۶5 ا‌عد‌ا‌م گردید!