مقام ومنزلت سجده در نماز

امین الدین سعیدی ـ سعید افغانی

مقام وحقیقت ســجـده: پروردگار با عظمت در قرآن عظیم الشان میفرماید : «و اسجد و اقــتـرب»(ســجــده كُـن و تَــقَـرب به سوى الله حاصل نما ). پیامبر اكرم‏صلى الله علیه وسلم در مورد مقام ومنزلت سجده در نماز میفرماید : «اقرب ما یكون العبد من اللَّه اذا كان ساجداً» (نزدیك‏ترین حالت بنده به خداوند زمانى است كه درسجده باشد. ) سجده در معنای لغوی به حالتی از حالتهای انسانی اطلاق می شود كه در جوارح و بدن ظاهر می گردد. در كتاب لغت ســـجـــده را به معنای خم شدن و كُــرنش در برابر دیگری با مالیدن پیشانی به خاك تعبیر وتفسیر نموده اند. اما در حقیقت این حالت كُـرنش ظاهری و پیشانی بر خاك گـذاشتن در برابر كسی و یا چیزی، ظاهر معنا و نمادی از حقیقت دیگری است كه در باطن ســـجـــده كننده وجود دارد. حقیقت معنای ســـجـــده را باید در فروتنی، تواضع، تذلل و خواری نسبت به مسجود له دانست. از این رو ســـجـــده را به معنای تذ لل و عبودیت و پذیرش بندگی دانسته اند. درفهم قرآن عظیم الشان ،از آنجائیکه تنها ذات پروردگار قابل پرستش و معبود واقعی و حقیقی، است و تنها اوست كه سزاوار اطاعت بی چون و چرا می باشد، ســـجـــده معنای خاصی می یابد. بنابراین ســـجـــده در فرهنگ قرآنی وتعریف قرانی ،عبارت از تذلل و عبادت برای الله است. (مفردات الفاظ قرآن كریم؛راغــب اصفهانی،