هغه حقیقت چې د عمر په زیاتېدو سره حافظه له منځه ځي، دلیل نه شي کېدای چې ونه شو کولی د له منځه تللو طریقه یې ډېره سسته کړو. څېړنو ښودلې ده چې موږ کولی شو د امکان تر حده حافظه وساتو، اجازه راکړئ دغه عملي لارې وسپړو. 

د حافظې د قوي کېدلو څو لارې 

ژور فکر وکړئ چې فعاله حافظه مو بهتره شي: فعاله حافظه تقریباً ستاسو د مغز د یادښت کتابچه ده، چېرته چې نوي معلومات په موقته توګه ساتل کېږي. کله چې د یوچا نوم او یا هغه پته واورئ چې غواړئ لاړ شئ، دغه معلومات ستاسو فعاله حافظه تر هغه وخت پورې ساتئ چې له دغه معلوماتو سره مو کار خلاص شي؛ که دغه معلومات له دې زیات تاسو ته په کار نه راتلل هغه وخت بیا اوږد مهاله حافظې ته نه سپارل کېږي؛ خو که دغه معلوماتو ته بیا اړتیا وي اوږد مهاله حافظې ته سپارل کېږي.

فعاله حافظه هغه څه ده چې هره ورڅ ترې استفاده کوو، که پیاوړې وي ورځنی ژوند مو ډېر راحت کولی شي. 

ذهن ته نومونه وسپارئ: ذهن ته د نومونو سپارل سربېره پر دې چې ذهن ته ډېره ګټه لري بلکې د ژوند له پاره ګټور دي؛ ځکه چې زیات خلک د نمونو په یادولو کې ستونزه لري. ‌ذهن ته د نومونو سپارلو زیاتې لارې شته؛ لکه د خلکو نومونه د حیواناتو او یا اعدادو سره یوځای کړئ، هر وخت چې د هغه حیوان، عدد او یا بل څه نوم واخلئ هغه نوم مو ذهن ته راځي.

د حافظې د بیا روغتیا له پاره ورزش وکړئ: د موږک او انسان پر حافظو باندې شویو څېړنو ښودلې ده، چې منظم تمرین حافظه بیا پیاوړې کوي. د تېرعمره خلکو د حافظې کمزوي کېدلو په پرسه کې دا ثابته شوې چې د فټنس ورزش مرسته کوي د ذهن دکمزوري کېدلو پروسه سسته کړي، هغه هم له منظم او دوامداره تمرین پرته. څېړنې ښيي چې منظم تمرین کولی شي په ځانګړې توګه ځایي حافظې ته ګټوره وي. پرهمدې اساس امکان لري د هر ډول حافظې د بیا پیاوړتیا له پاره کټور نه وي. 


ځينې لوبې تمرين کړئ: ډېرې غوره لوبې شته چې تاسو کولی شئ له هغو څخه د خپلې حافظې په پیاوړتیا کې استفاده وکړئ؛ لکه جدول، سطرنج او نور… دا لوبې له تاسو سره مرسته کوي چې فکر مو یوه ځای ته متوجه کړئ او زیات تمرکز وکړئ.


ډېر ويده شئ چې حافظه مو ثابته شي: منل شوي دلایل شته چې ښيي د حافظې له پاره خوب له ډېرو اړينو عناصرو څخه یو عنصر دی. حافظه ده چې تر ډېره د خوب په واسطه آرامېږي، نو ښکاره ده چې زموږ ‌ ذهن بغییر له پوره خوب څخه نه آرمېږي. د بې خوبۍ پر سبب سردرد کېږو، تر دې چې کوچينۍ پړموښۍ هم کولی شي حافظې ته ګټه ورسوي.
هره ورځ ذهن ته ډېر مهم او جدي معلومات سفارل: هره ورځ ډېر مهم خبرونه او د هغه اړوند معلومات په هماغه ورځ په خپله حافظه کې ثبت کړئ؛ دغه کار د حافظې پر پیاوړتیا زیاته اغېزه لري، ځینې وخت تاسو کولی شئ د معلوماتو پرځای د هغه مفهوم واخلئ.
له کوره بهر چې له کومو اړینو پېښو سره مخ کېږي ويې لیکئ او بیا يې په کور کې تکرار کړئ ترڅو ذهن مو دا معلومات ذخيره کړي.

طبیعت ته لاړ شئ: د حافظې د پیاوړتیا له پاره ځینې طبیعي درمل ډېر غوره درمل دي. پخواني درمل د مغز او عصبي سیستم کړنې تقویه کوي.
 رزماري هغه بوټی دی چې د حافظې په پیاوړتیا کې مرسته کوي. 

خپل موټر پیدا کړئ: د موټرو په یوه لوی تم ځای چې له موټرو څخه ډک وي فکر وکړئ. پام وکړئ چې له کوم حالت سره مخ کېږئ؛ آیا په آسانۍ سره کولی شئ خپل موټر پیدا کړئ او که حیران او سرګردانه کېږي؟ دا کار په ځلونو ترسره کړئ او هر ځل په تېزۍ سره خپل موټر پیدا کړئ. 


ګلونه بوی کړئ: شاید تاسو ته نادیده معلومه شي؛ خو داسې ګلان شته چې په بویولو سره یې حافظه پیاوړې کېږي؛ لکه ګل‌زر 


یوه نوې ژبه زده کړئ: ستاسې د حافظې د پیاوړتیا له پاره بله غوره لار دا ده چې یوه نوې ژبه زده کړئ. دوه کټې به وکړئ یو به نوې ژبه زده کړئ او بل به مو حافظه پیاوړې شي، چې دومره ستونزمنه هم نه ده. 
د ژبې په زده کولو کې له تاسو سره فلمونه، ډي وي دي او نور خدمتونه مرسته کوي.