بیت المقدس درفتح عمری

امین الدین سعیدی ـ سعید افغانی

اریکا چرنوفسکی، خبرنگار مشهور بی‌بی‌سی در گزارش خویش می نویسد :« چرا این شهر این‌قدر برای مسیحیان، مسلمانان و یهودیان ،( پیروان سه دینی که دست‌کم یک ریشۀ مشترک‌ به نام ابراهیم دارند ) مهم است؟» ، «جروسلم، اورشلیم، یا بیت‌المقدس شهری‌ است که نامش در دل مسلمانان، یهودان و مسیحیان دلپذیرو جذبهء حُب آن دلها را می‌لرزاند. نامی که پژواکش از پس قرن‌ها تاریخ مشترک( و البته مورد مناقشه ) همچنان به گوش می‌رسد.» او در گزارش خویش می افزاید: « شهر بیت المقدس که از کهن‌ترین‌های جهان است. بارها فتح شده، ویران شده، و باز ساخته شده. در هر لایه خاکش تکه‌ای از گذشته مردمانی نهفته. نامش دیرزمانی‌ است با داستان درگیری و جنگ بین پیروان ادیان مختلف عجین شده. مردمی که هرچه هست در احترام به این سرزمین مقدس هم‌نظرند. قلب بیت‌المقدس«شهر قدیمی» است، با کوچه‌های باریک و تودرتو، با معماری تاریخی که مشخصه هر چهار محله‌اش است ( محلهء مسیحیی‌ها، محلهء مسلمانان، محلهء یهودی‌ها، و محلهء ارمنی‌ها.) دورادور این «شهر قدیمی» را دیواری سنگی مثل دیوار قلعه‌های قدیمی گرفته. دیوارهایی که برخی از مقدس‌ترین مکان‌های روی زمین را در خود جای داده‌اند. هر محله به نام دینی‌ است که پیروانش بیشتر در آن زندگی می‌کنند. البته مسیحی‌ها در حقیقت دو محله دارند، چون ارمنی‌ها هم مسیحی‌اند. محلهء ارمنی‌ها از سه محله دیگر کوچک‌تر است و یکی از قدیمی‌ترین مناطق ارمنی‌نشین دنیاست. محله ارمنی‌ها از این جهت که فرهنگ و تمدن خاص خودش را در قالب کلیسای جامع یعقوب مقدس (سنت جیمز) و صومعه آن حفظ کرده منحصربه‌فرد است.