آیا د چا له خبرو اغېزمن شوي یئ؟
 فکر مو کړی، چې تاسو هم د هغه/هغې په څېر شئ؟
 اندېښنه مه کوئ، تاسو به په دې لیکنه کې د ویناوالۍ په اړه ډېر معلومات ترلاسه کړئ. که په لاندې ذکر شوو لارښوونو عمل وکړئ نو ډېر ژر به ښه ويناوال شئ.
 ناپېليون بوناپارټ وايي: "موږ د کلماتو په مرسته پر نړۍ حکومت کوو."
 په رښتيا هم الفاظ او وینا زموږ په بریا کې کلیدي رول لري. په هره زمانه د بریا لپاره تقاضا بېله وي. ۲۱ پېړۍ د خپل مسلک ترڅنګ د ښې ويناوالۍ غوښتنه هم کوي.

 وينا څه ته وايي؟
 یوه کس يا یوې ډلې ته د کلماتو په مرسته د پيغام، مفهوم او فکر وړاندې کولو ته وینا وايي. وینا په عمومي توګه ډېر ډولونه لري. موږ د راکړې ورکړې، قناعت، د پيغام انتقال او ګڼو نورو موخو لپاره وينا کوو.
 که غواړو ښه ويناوال شو، باید لاندې لارښوونې هېڅکله هېر نه کړو.

 ۱. مطالعه
 د ښې ويناوالۍ لپاره ډېر معلومات لکه وجود ته د روح مثال لري او ډېر معلومات د پراخې مطالعې په مرسته ترلاسه کېدای شي. تاسو کولای شئ هر اړخيز کتابونه ولولئ او په بېلابېلو برخو کې کافي معلومات ولرئ.
 ددې چارې بله ګټه دا ده، چې که تاسو په ناڅاپي ډول هم د وینا لپاره سټېج (دريځ) ته وبلل شئ ښه وينا به وکړئ.

 ۲. پر موضوع حاکميت
 کله چې تاسو ته له وړاندې موضوع درکړل شوې وي، چې پرې وغږېږئ نو ښه چانس لرئ. اماده ګي ونيسئ او ځان چمتو کړئ. تاسو تر خپله وسه کوښښ وکړئ، چې پر موضوع پوره حاکم شئ. که تاسو دا کار وکړ نو د وينا پر مهال به بشپړ ډاډ احساسوئ.

 ۳. خپلې خرابې ويناوې هېرې کړئ
 که تاسو له وړاندې په کوم ځای کې ښه وينا نه وي کړي، هغه صحنه له ذهنه وباسئ. که چېرې تاسو تکراراً هغه صحنه ذهن ته راولئ جرأت مو ختموي. ورو ـ ورو مو د وینا مهارت کمزوری کېږي. تاسو کولای شئ برعکس د خپلو ښو ويناوو صحنې ذهن ته راولئ. دا چاره لا ډېره انرژي درکوي.

 ۴. بدني ژبه (باډي لینګويچ)
 له بدني حرکاتو څخه په مناسبه اندازه استفاده کول وينا ته خوند وربخښي. کله چې تاسو باډي لینګويچ کاروئ پر خپل ځان باور مو لوړېږي. خلک تاسو ته لا ډېره پاملرنه کوي او له وینا مو خوند اخلي. خو باید هېر نه کړئ، چې که هر څه له اندازې ډېر شي بېخونده کېږي.

 ۵. ځان ته لوړ فکر وکړئ
 که مخاطبین مو هر څومره پوه او علمي کچه یې تر تاسو لوړ وي، فرص کړئ چې تاسو ترې ډېر پوهېږئ. که تاسو د مخاطبینو تر فشار لاندې راشئ نو خبرې به مو هېرې شي او هر څه به ګډوډ کړئ.

 ۶. مهم ټکي له ځان سره ولیکئ
 د وينا تسلسل مو خبرو ته ځانګړی رنګ ورکوي. اکثره خلک د نه تسلسل له امله خپله وینا خرابوي. نوه که غواړئ، چې د وینا خوند مو خراب نه شي خپلو خبرو ته منطقي تسلسل برابر کړئ.

 ۷. مخاطبین
 کوښښ وکړئ سترګې مو وګرځوئ او ټولو مخاطبینو ته وګورئ. مګر ډېر تمرکز په هغوی وکړئ، چې په غیرلفظي توګه ستاسو وينا تائيدوي. ددې ګټه دا ده، چې تاسو پر ځان باور او ډاډ ترلاسه کوئ.

 ۸. وېره (ډار)
 څېړنو ښودلې ده، چې "۷۶" سلنه ښه ويناوال هم له وینا وړاندې ډار لري. خو اکثریت یې بیا دريځ ته په دې نيت ځي، چې له وینا به خوند اخلي. تاسو هم فکر وکړئ چې د خوند لپاره به وینا کوئ. همدارنګه دا خبره مو هم ذهن ته وسپارئ چې تېروتنه شرم نه دی. که په خبرو کې غلط شوئ بل ځل به ډېر ښه وغږېږئ.
 همدارنګه که تاسو په ناڅاپي توګه تر فشار لاندې راغلئ نو د فشار ختمولو لپاره ژوره ساه واخلئ، حرکت وکړئ، یوه خاطره ووایئ او که سټېج مو مخې ته وي پر سټېج لاس کلک زور کړئ چې د درد احساس وکړئ. دا هغه لارې چارې دي چې ستاسو فشار کم کړي.

 ۹. تمرین وکړئ
 که پلان شوې وينا لرئ، نو کوښښ وکړئ په کور کې یې له وړاندې تمرین کړئ. تاسو کولای شئ چې خپل ورور، خور، مور یا هم د کورنۍ بل هر غړي ته وينا واورئ یا هم کولای شئ د ښيښې مخې ته خپل ځان ته وينا وکړئ. دا کار مو ژبه روانه او فصیحه کوي.