د طورخم بندر اقتصادي اهمیت پاکستان ته ډیر دی که افغانستان ته؟
لیکونکی: ساحل ګلابزی
لومړی: تاریخي شالید
طورخم بندر، چې د افغانستان او پاکستان ترمنځ په ختیځه پوله کې موقعیت لري، یو له مهمو سوداګریزو لارې څخه ګڼل کیږي. دا بندر له دواړو هیوادونو سره تاریخي او جغرافیايي اړیکې لري او د سیمې لپاره یو ستراتیژیک مرکز ګڼل کېږي. د پاکستان او افغانستان ترمنځ سوداګریزې اړیکې او راکړه ورکړه په ډېرې برخې کې د طورخم بندر له لارې ترسره کېږي.
دوهم: پاکستان ته یې اقتصادي اهمیت
۱- سوداګریزې اړیکې: پاکستان لپاره، طورخم بندر یو مهم تجارتي لاره ده چې له لارې یې د افغانستان، منځنۍ آسیا او نورو سیمو سره سوداګریزې اړیکې ټینګوي. د پاکستان په اقتصاد کې د صادراتو او وارداتو لویه برخه د طورخم له لارې ترسره کېږي، چې دا بندر پاکستان ته د یوې مهمې اقتصادي سرچینې په توګه ښيي.
۲- د ترانزیټ فیس او مالیات: پاکستان له افغانستان سره د ترانزیټ په برخه کې د مالیاتو او فیسونو څخه یوه ستره عایداتي سرچینه ترلاسه کوي. دا عایدات د پاکستان اقتصاد ته په ملي کچه زیات ارزښت لري.
۳- سیاسي اهمیت: طورخم بندر د پاکستان لپاره یو سیاسي ابزار هم دی. د بندر د بندولو یا خلاصولو پرېکړې د پاکستان د حکومت لخوا د افغانستان سره د سیاسي فشار په توګه کارول کېږي.
دریم: افغانستان ته اقتصادي اهمیت
۱ - واردات او صادرات: د افغانستان لپاره طورخم بندر د وارداتو او صادراتو اصلي لار ده. افغانستان له دې لارې د خپلو اړتیا وړ توکو لکه خوراکي مواد، تېل، درمل، او نور د پاکستان څخه واردوي او خپل صادرات، لکه میوه جات، د همدې لارې پاکستان او نورو هیوادونو ته لیږدوي.
۲- اقتصادي پرمختګ: د افغانستان د لویدیځو او مرکزي سیمو د اقتصادي پرمختګ لپاره، طورخم بندر یو حیاتي نقش لري. دا بندر د افغانستان د سوداګرو لپاره یو لنډ او اقتصادي لاره ده چې د بهرنیو بازارونو سره اړیکې ټینګوي.
۳- کاري فرصتونه: د افغانستان لپاره، طورخم بندر په سیمه کې په زرګونو خلکو ته کاري فرصتونه برابروي. د بندر شاوخوا د خلکو ژوند او کاروبار په دې پورې تړلی دی.
څلورم: ګډ اقتصادي اهمیت
دواړه هېوادونه د طورخم بندر څخه په مساوي توګه ګټه پورته کوي. په داسې حال کې چې د پاکستان لپاره دا بندر د منځنۍ آسیا او افغانستان سره د سوداګرۍ د پراختیا لپاره یو حیاتي لاره ده، افغانستان لپاره دا د یو نړیوالې سوداګریزو اړیکو د پراختیا او ملي اقتصادي پرمختګ مهمه برخه ده.
پایله:
د طورخم بندر اقتصادي اهمیت دواړو هېوادونو ته بې حده زیات دی، خو په متفاوتو کچو کې. پاکستان لپاره دا بندر د یو ستراتیژیک اقتصادي او سیاسي ابزار په توګه کارول کېږي، په داسې حال کې چې افغانستان لپاره دا بندر د یوه حیاتي اقتصادي پرمختګ او نړیوالې سوداګرۍ لپاره اساسي لار ده.
