To start downloading books

Please sign in or create an account.

Wranga 3 years ago 1,214
د طبي تشخیص تاریخچه

د طبي تشخیص تاریخچه

طبي تشخیص تاریخچه د طبي تشخیص تاریخچه د لومړي ځل لپاره په لرغوني مصر کې د امهوتب په دوران کې او په یونان کې د هایپوکراټ په دور کې په ډېرۍ تیزۍ او چټکۍ سره رامنځته شوه.تشخیص ته رسېدل په تیوریګانو ولاړ وو او دا ټولې تیوریانې په شلمه پېړۍ کې ولیکل شوې. لرغونی مصر: یو مصري طبي کتاب چې د امهوتب په واسطه لیکل شوی او د Edwin smith papyrus په نوم یادېږي او د میلاد څخه مخکې د ۲۶۳۰ څخه تر ۲۶۱۱ کې لیکل شوی،د ناروغیو د درملنې لپاره د تشخیص یا موندنې لومړی میتود وو چې ګام ورته اخیستل شوی وو. لرغونې بابیلونیا (Babylonia): بابیلونیا ته د سویل لویدېځې اسیا لرغونې امپراتوري هم وایي.لومړنی بابلی کتاب چې د طبي تشخیص په هکله لیکل شوی وو چې لیکوال یې esagil-kin-apli دی د میلاد څخه ۱۰۶۹ نه تر ۱۰۴۶کاله مخکې یې ژوند کاوه او د کتاب نوم یې the diagnostic handbook د یوې ناروغۍ د منطق،فلسفې او معقولیت په هکله پکې وضاحت ورکړل شوی وو. په دې کتاب کې منطقي دلایل موجود وو تر څو د یوې ناروغۍ ټول لیدل شوي حالات تشخیص کړي.نوموړي د میرګي د بیلابیلو ډولونو نښې تشریح کړې وې او هغه خواړه چې په تشخیص پورې اړوند وې او د ناروغۍ په موندلو کې يې مرسته کوله هم ذکر کړې وې.دا دواړه طریقې د لومړي ځل لپاره د بابلیانو په طب کې رامنځته شوې. لرغونی چین: د بابلیانو او مصریانو د طب څخه مخکې چینایانو د سنتي طب یوه مقاله وړاندې کړې وه، دغه مقاله په لومړۍ او دویمه پېړۍ پورې اړوند ده. څلور تشخیصیه میتودونه هر یو تفتیش،اوریدل، بویول، نبض او تحقیق یا د پوښتنو مطرح کول د چینایانو په همدې سنتي مقالې پورې اړوند ده او په اوس وخت کې ورڅخه کار اخیستل کېږي. لرغونی یونان: وروسته له دوه سوه کلونو له تېرېدو څخه هایپوکراټ د ناروغیو او ارثیت تر منځ تړاو مطالعه کړ.په ورته چارې سره Pythagoras د مېټابولېزم او ارثیت ترمنځ تړاو په هکله وغږېد نو له همدې له امله طبي انجمن د جنیتیک په اهمیت او د طب له اصلي بهیر سره یې اړیکې ته ډېر ارزښت ورکوي. اسلامي نړۍ: عرب رنځپال ابوالقاسم الزهروي په خپله التسریف نومې لیکنه کې د هیماټولوژي په هکله لیکل کړي.هیماټولوجي د وینې مطالعې ته ویل کېږي.هغه لومړۍ شرحه د هیموفیلیا په هکله ورکړه په کوم کې چې د سویلي هسپانیې نارینه وو خپل ژوند د یو کوچني ټپ له کبله له لاسه ورکړی وو.بل رنځپال چې ابو علی سینا نومېده د ۹۸۰ او ۱۲۵ کلونو ترمنځ یې ژوند کاوه د طب قانون په نوم یې یو کتاب په ۱۰۲۵ کې لیکلی وو. منځنۍ دوره: په دې دوره کې رنځپالانو ډېری بېلابېلې لارې چارې کارولې تر څو د څلورو خلطونو توازن په بدن کې وساتي دا څلور خلطونه عبارت دي له uroscopy چې دا یو تر ټول ډېر کاریدونکی خلط وو په یوروسکوپي کې د تشو میتیازو ازموینه ترسره کېده او ددې په واسطه یې ناروغۍ تشخیصولې.رنځپالانو به د ناروغانو تشې میتیازې په یو فلاسک کې چې د matula په نوم یادېده او د جوړښت له نظره ډېر ځانګړی وو او د څلورو برخو درلودونکی وو چې عبارت دی له :ګردۍ برخه،superficies یا سطحي برخه، substantia،او fundus چې دې هرې برخې د بدن د هرې برخې سره اړیکه لرله اچولې.ګردۍ برخې یې له سر سره اړیکه لرله،superficies برخې له سینې یا ټټر سره اړیکه لرله،substantia یې له ګېډې سره اړیکه لرله او فنډس یې د تناسلي او بولي سیسټم سره اړیکه لرله.تشې میتیازې د څلورو معیارونو په واسطه کتل کېدې:رنګ ،غلظت،بوی، او د رسوباتو شتون.رنځپالانو به تشې میتیازې نظر همدې څلورو معیاراتو ته په کتو سره په matula کې اڅولې تر څو وګوري چې ستونزه د بدن په کومه برخه کې شتون لري.هغوی همدارنګه د حجامې په واسطه د وینې ازموینې تر سره کولې هغه وینه چې د بدن څخه ویستل شوې وه او یا په یو ټیوب کې اچول شوې وه دهماغې وینې لزوجیت او رنګ به یې لیده. دوینې رنګ او لزوجیت به دا ښکاره کاوه چې ایا ناروغ خو به کومه بیړنۍ ،لویه او ځنډنۍ ناروغي نه لري؟ رنځپالانو به د ناروغ نبض هم کاته چې دې ته palpation ویل کېږي دغه تخنیک به په ډېرې پاملرنې سره چې د نبض اندازه(په نرخ) به پکې یاداښت کېده ترسره کېده د نبض چټکتیا او ځواک هم پکې معلومېده. د نجوم پوهنې یا ستور پېژندنې په واسطه تشخیص د ناروغیو د تشخیص تر ټول کم کاریدونکی میتود وو او هغه داسې چې تشخیص د سپوږمۍ په موقعیت پورې اړوند وو چې دا موقعیت د ستورو سره تړلی وو چې د دوی هر موقعیت به د بدن بیلابېلو برخو ته اړوند کېده لکه :سر،سینه،مټ او داسې نور. ۱۹ پېړۍ:د نولسمې پېړۍ په لومړۍ نیمایي کې پوه برتانوي فزیولوجسټ مارشال هال په طب کې د تیوریانو او تمرین تر منځ په یوې تړلې اړیکې ټینګار وکړ. هغه په ۱۸۱۷ کال کې د on medicine په نوم کتاب ولیکه او په ۱۸۳۴ کال کې یې د principles of diagnosis په نوم کتاب ولیکه. د طبي تشخیص تاریخچې په ۱۹ پېړۍ کې ډېر پرختګ وکړ.

Related Articles

ولې مطالعه وکړو؟

لیکنه ـ ریاض مقامزی   نن (د اپرېل درې ویشتمه نېټه) د کتاب نړېواله ورځ ده. په ټولنيزو رسنیو کې ګڼو خلکو د مطالعې او کتاب لوستنې په اړه خپل نظرونه لیکلي وو. د ډېريو تأکيد دا و، چې خلک باید مطالعې ته مخې کړي؛ خو پوښتنه پيدا کېږي انسان باید ولې مطالعه وکړي!؟ ځینې ډېر مهم دلایل شته، چې مطالعه ته یې خورا زیات اهمیت په برخه کوي. د بېلګې په توګه:   • مط...

د نړۍ اووه حیرانوونکي ځایونه (دریمه برخه).

لېکنه: شکېبا نادري، د نړۍ اووه حیرانونکي ځایونه   دریمه برخه تاج محل   تاج محل د اګرې ښار ته نږدې د ډهلي د سویل خوا یعنې د هندوستان د پلازمېنې په 200 کیلو میټرۍ کې موقعیت لري. تاج محل د مغلو د واکمنۍ هغه نه هېرېدونکې ډالۍ ده، چې د نړۍ په اوو حیرانونکو ځایونو کې شمېرل کېږي.   د تاج محلل تاریخچه ممتاز محل چې ایرانیان ورته ارجمند بانو وایي د ش...

د بیزو تڼاکې یا Monkey pox څه ډول ناروغي ده؟ نښې نښانې یې څه دي

بیزوتڼاکې یاMonkey pox  څه ډول ناروغي ده؟ نښې نښانې يې څه دي ژباړه: لېمه رحماني   بیزوتڼاکې Monkey pox، يو وژونکى وایروس دی، چې د تي لرونکو حیواناتو ځینې ډولونه پرې اخته کېږي. انسانانو ته د وایروس لېږد په معمولي ډول په یاده ناروغۍ د اخته څارویو سره د نېغ په نېغه اړيکې درلودلو له کبله کېږي. د دې شونتيا هم شته چې د اخته شوي څاروي د غوښې له خوړلو ه...

Recommended Articles

څنګه کولای شو ښه شخصيت ولرو؟

 په دې لیکنه کې به تاسو هغه لارښوونې ولولئ، چې تاسو ځانګړي کوي او خلک به مو شخصيت ته درناوی لري.   خپل ظاهر ته ارزښت ورکړئ د هرې اړیکې په شروع کې ظاهري شکل خورا اړین فکټور ګڼل کېږي. په هاروارډ پوهنتون کې ترسره شوې څېړنه ښيي، چې انسانان ظاهر ته په کتو په لومړۍ ليدنه کې د مقابل لوري په اړه له ۳ نه تر ۷ ثانيو پورې  قضاوت کوي.  ددې لپاره چې ځانګړي و ا...

د وينا پر مهال د وېرې او فشار ختمول

لیکنه ـ ریاض مقامزی دا چې موږ انسانان ټولنيز ژوند لرو، نو اړ یو چې د خپلو اړتياوو او مفکورو د وضاحت لپاره وغږېږو. خبرې کول زموږ د ژوند په هره برخه کې لیدل کېږي. په کور، کلي، دکان، ښار، مکتب، ښوونځي او ګڼو نورو ځايونو کې موږ خبرې کوو او خپل پپغام نورو ته رسوو.   ځينې خلک بیا د خبرو او وينا پر مهال تر وېرې او فشار لاندې وي. نه شي کولای خپل پيغام او...

کوټه سنګي ته ولې کوټه سنګي وايي؟

ځینې کسان په دې اند دي چې د کوټه سنګي نوم اصلا د هغې ډبرېنې کوټې څخه اخیستل شوی دی چې یو وخت په میرویس میدان کې جوړه شوې وه.ویل کیږي کله چې د دغه ځای د سړکونو کرښې وکښل شوې د سړکونو د تقاطع په نقطه کې یعنې په څلور لارې کې د ساتونکي لپاره د ډبرو یوه خونه جوړه شوه له همدې امله دا سیمه په کوټه سنګي یا د ډبرو د کوټې په نوم ونومول شوه.خو اصلا د دې  سیمې...