To start downloading books

Please sign in or create an account.

Hikmatullah Yousafzai 3 years ago 1,358
مافیا څه ته وایي؟ مافیا یعنې څه؟

مافیا څه ته وایي؟ مافیا یعنې څه؟

مافیا یعنې څه؟
مافیا (MAFIA) د مخففاتو څخه جوړه د پنځه تورو لرونکې انګلیسې کلمه ده، چې هریو توری د لاندې کلمو لومړني توري جوړوي:
M- Morte
A-Alla
F- Francia
I- Italia
A- Anelia
چې پوره معنی یې (مرګ په فرانسه او زنده باد ایټالیا) دی، د مافیا حقیقي نوم (کوزا نوسترا) دی، چې زموږ څیز معنی ورکوي، همدارنګه ځینې پوهان وایي، چې مافیا د عربي کلمې (ماهیاس) څخه اخستل شوې ده، چې (د بد رفتارۍ له لارې مبارزه کولو ) مفهوم ترې اخیستل کېږي. په اصطلاح کې مافیا په هغه ډله اشخاصو اطلاق کېږي، چې غیر قانوني او غیر مشروع طریقو سره په مختلفو رنګونو او څېرو د مختلفو اهدافو د لاسته راوړنې لپاره په ملې او نړیواله کچه فعالیت کوي. لومړنۍ مافیایي ډلو په منځنیو پیړو کې ظهور وکړ، بیا ورسته ایټالیا او په ۱۹۳۱ میلادي کلونو کې په امریکا کې د مافیا د کورنیو په څېر رامنځ ته شوو، نن ورځ په اکثره هیوادونو کې شتون لري، چې زموږ ګران هېواد کې د مافیا کلمه د کرزي د لومړۍ دورې په لومړيو کې خلکو په مختلفو حالاتو کې استعماله کړه, دا چې د پخوا څخه تر نن ورځې پورې څو ډوله مافیا د نړۍ په هېوادونو کې حاکمه ده, په لاندې ډول ترې یادونه کوو:
لومړی ـ سره مافیا: دا ډول مافیا د نړۍ په اکثره هېوادونو کې د کمپنیو په شکل وجود لري مهمه موخه په اړونده هېوادونو کې د مهمو اشخاصو وژل دي، چې په دې کې مختلف اشخاص د بېلابېلو هېوادونو څخه چې په دولتونو کې هم دندې لري د دې ډول مافیا غړیتوب لري، ځکه ورته سره مافیا وایي چې دوی سر او کار د وینو تویلو په مقابل کې پیسو لاسته راوړل دي.
دویم ـ توره مافیا: دا ډول مافیا تر ډېره په هېواد کې د تورې څپې په شکل فعالیت کوي، تر ټولو مهمه موخه یې د مختلفو غیر قانوني کړنو( د انسانانو, توکیو,ماشومانو, مخدره موادو او پیسو قاچاق) دی, په دې کې د هېواد په کچه ټول هغه افراد شامل دي, چې د دولت او ملت سره يې د مختلفو عواملو په اساس حسد او کېنه اخیستې وي او غواړي چې له دې لارې خپل غچ واخلي, ځکه ورته توره مافیا وایي, چې دوی اکثره وختونه خپل ټول کارونه په توره شپه کې په تخریبې ډول ترسره کوي.
درېیم ـ خړه مافیا: دا ډول مافیا د هېواد د دولتې ادارو په فعالیتونو باندې حاکمه وي, دوی د پیسو په مقابل کې په دولتي کارکوونکو باندې هغه کارونه ترسره کوي, چې عادي اشخاصو ته یې نه ترسره کوي, چې دا پیسې د سنو بال په شکل د کارمند د اخیستل شوي مقدار څخه بیا تر اصلي شخصه پورې څو چنده زیاتې شوې وي, ځکه دېته خړه مافیا وایي چې دا په اصل کې د هغه کاغذ د خړ پړ کولو څخه اخیستل شوې دي, چې د دولت کارمند یې مراجعه کوونکی په دې خاطر د خاور په دوړو سره خړه وي، چې څوک پرې پوه نشي.
څلورم ـ سپینه مافیا: دا ‌ډول مافیا کوشش کوي، چې د دولت په ټولو مهمو اداراتو کې د خپل ګروپ اشخاص په داسې ډول ځای پرځای کړي, چې په راتلونکي کې ترې د لویو اهدافو د تحقق په موخه استفاده وکړي, د دې ډول مافیا غړي ډېر داسې ښه کارونه په نمایشي او حقیقي ډول ترسره کوي, چې هم د ملت او هم د دولت د رهبرانو په زړونو کې ځای پیدا کړي, چې اعتماد پرې وکړي، ځکه ورته سپینه مافیا وایي, چې دوي خپلې کړنې داسې برابرې کړي, چې تر خپل ځانونه د سپین کاغذ په څېر خلکو ته معرفې کړي, چې ګواکې موږ هیڅ نوعه تور (غیر قانوني) فعالیت نه دی ترسره کړی, پداسې حال کې چې د پردې ترشاه داسې فعالیتونه ترسره کوي, چې د تور وجدان لپاره هم تور ښکاري.

Related Articles

نوي افغاني بانک نوټونه؛ د چاپ علت، په ځنډ انتقال او بازار ته عرضه

نوي افغاني بانک‌نوټونه؛ د چاپ علت، په ځنډ انتقال او بازار ته عرضهــــــــــــــــــــــــــــ عبدالوافي نایبزی  د نویو بانک‌نوټونه د چاپ کیسه کله او ولې پیل شوه؟ د ۲۰۲۱ز-اگسټ ۱۵مه- د یکشبنې په ورځ «د افغانستان اسلامي جمهوري حکومت» وپرځېد او پر ځای يې نوی سرپرست حکومت رامنځ‌ته شو، چې ورسره سم د هېواد اقتصادي او بانکي سیسټم د سقوط پر لور قدم اخیستل...

صوفي او بیزو

لیکنه ـ ریاض مقامزی   په یوه حکایت کې راځي چې، صوفي د ونې سيوري ته ناست و. بيزو د کوپرې ګوزار ورباندې وکړ. صوفي کوپره په ګورت کې ونيوله. د هغې د منځ شيدې/اوبه يې وڅښلې. کوپره يې وخوړه او د کوپرې له پوټکي يې ځانته کاسه جوړه کړه.   درسونه په نړۍ کې دوه ډوله انسانان ژوند کوي؛ عادي او عالي. کله چې له عادي انسانانو سره بد وشي، احساساتي کېږي او د ژ...

د نړۍ تر ټولو یخې سیمې

ژباړه ـ ریاض مقامزی   د ژمي په سړه هوا کې به فکر کوئ، چې تاسو په یوه یخه سیمه کې ژوند کوئ؛ خو که ددې ځایونو په اړه پوه شئ، پخپلې سیمې به شکر وباسئ. تاسو به په دې لیکنه کې د نړۍ تر ټولو یخو سیمې وپېژنئ.   یخې سیمې   په یاد ولرئ، چې په نړۍ کې تر دې یخې سیمې هم شته، چې موږ یې په لیکنه کې یادونه کوو. ددې لیکنې موضوع یوازې هغه یخې سیمې دي، چې انسانان...

Recommended Articles

که دا عادتونه خپل کړئ له غربت څخه خلاصېږئ!

لیکنه ـ ریاض مقامزی دا به سمه خبره وي، چې شتمني له قسمت سره تړلې ده؛ خو دا خبره هم هېڅکله غلطه نه ده، چې ستاسو عادات په دې برخه کې رغنده رول لري. که تاسو هر څومره ډېرې پیسې ولرئ؛ مګر پر مصرف، پانګونې او نورو لاروچارو پوه نه شئ ډېر ژر به مو غربت د کور تر دروازو ورسېږئ. یا که ډېر غریب هم یئ؛ مګر دا لارښوونې عملي کړي، نو ډېر امکان شته، چې له غربت څخه...

د حافظې د پیاوړتیا څو لارې

هغه حقیقت چې د عمر په زیاتېدو سره حافظه له منځه ځي، دلیل نه شي کېدای چې ونه شو کولی د له منځه تللو طریقه یې ډېره سسته کړو. څېړنو ښودلې ده چې موږ کولی شو د امکان تر حده حافظه وساتو، اجازه راکړئ دغه عملي لارې وسپړو.  د حافظې د قوي کېدلو څو لارې  ژور فکر وکړئ چې فعاله حافظه مو بهتره شي: فعاله حافظه تقریباً ستاسو د مغز د یادښت کتابچه ده، چېرته چې نوي...

خېټه څنګه کوچنۍ کړو؟

د نارینه او نجونو لپاره تر ټولو بد مرض د خېټې د وازدو ډېرېدل او غټېدل دي چې نه یې یوازې ښکلا ته زیان رسوي، بلکې صحت ته یې هم ستونزې جوړوي. نن درته د خېټې د کوچني کولو داسې طریقې در ښیوو چې د ډېر ورزش ستړیا به هم نه ورسره ګالۍ او په تکلیف به هم ورسره نه شئ. د ورځې پیل د لیمو په جوسو وکړئ، نیم لیمو په یو ګیلاس اوبو کې زبېښل او څښل یې په حجراتو کې...