لیکنه ـ ریاض مقامزی
په دې وروستيو کې د روسیې او امریکا ترمنځ ناندرې زیاتې شوي دي؛ روسيې خپل ګڼ شمېر سرتېري له اکراین سره پر پوله ځای پر ځای کړي دي او پوځي تمرينات ترسره کوي. په ورته وخت کې امریکا اندېښنه لري چې روسيه به پر اکراین یرغل وکړي.
کارپوهان اټکل کوي، چې شاید په اکراین کې جګړه پیل شي؛ خو پوښتنه دا ده، چې د روسیې نظامي ځواک څومره دی؟ څومره وسلې، مهمات، توغندي او نور جنګلي وسایل لري؟ او آیا کولای شي خپل دښمن مات کړي؟ په دې ليکنه کې ددې پوښتنو ځواب موندلای شئ.
څه رامنځته کېدونکي دي؟
په نړېواله کچه امريکا او روسیه د یو بل سرسخت رقیبان بلل کېږي. دوی په نړۍ کې د هرې پېښېدونکي چارې په اړه خپل نظر مهم بولي او تل هڅه کوي چې له یو بل څخه قوي اوسي؛ وخت ناوخت ددوی ترمنځ د نظر اختلاف خپل اوج ته رسېږي او یو بل ګواښي؛ خو دوی تل خپل زور په نورو هېوادونو کې ازمايي.
په نږدې وخت کې یې سوریه ښه بېلګه کېدای شي. دواړو هېوادونو خپل زور همالته معلوم کړ/معلوموي. اوس داسې برېښي چې دا ځل به ښکر په ښکر کېدل په "اکراین" کې ترسره شي. امریکا د روسیې د خطر کمولو لپاره د اکراین له حکومت څخه ملاتړ کوي. مګر روسیه لا هم د خپل قوت ښودلو هڅه کوي. په هر حال؛ اصلي موضوع د روسیې نظامي ځواک معلومول دي. پر همدې غږېږو.
د روسیې نظامي ځواک
له دقیقو منابعو څخه په اخیستنې دا معلومات موږ ته راښيي چې روسیه څومره پیاوړې ده او څومره ځواک لري. د روسیې پوځ یو میلیون او څوارلس زره پوځي پرسونل لري. ترڅنګ یې دوه میلیونه ذخیره پرسونل هم په واک کې لري. همدارنګه دولس زره او څلورسوه شل "۱۲۴۲۰" ټانګونه د روسیې له پوځ سره مرسته کولای شي، چې په جګړه کې یې د بریا پر لوی ګامونه چټک کړي. په داسې حال کې چې چې اکراین یوازې شاوخوا دوه نیم زره ټانکونه لري. د روسیې د یوې بلې پیاوړې وسلې (زرهی توپخانه) شمېر له شپږ نیم زرو اوړي؛ مګر که د اکراین پرتله وکړو، ایله زر شاوخوا داسې دستګاوې لري. د روسي پوځ موټرې هم د اکرایني پوځ څو برابره زیات دي او دا چاره هم د روسیې د مخکې تګ سبب کېدای شي. له دې ورهاخوا روسیه له درې زرو پورته پروګرام شوي مزايل ويشتونکي الې لري؛ کوم چې کولای شي په خورا لرې واټن کې خپل اهداف پرته له کومې غلطې په نښه کړي. په بحري پوځي وړتيا کې هم روسیه د اکراین په پرتله څو برابره چټکه ده. د روسیې سمندري پوځ شاوخوا "۶۰۵" جنګي بېړۍ په واک کې لري. په داسې حال کې چې اکراین فقط ۳۸ جنګي بېړۍ لري. د روسيې بشري وړتیا هم لوړه ده. هر کال په سلګونه زره نوي انسانان ددې جوګه کېږي چې په پوځ او اردو کې خدمات ترسره کړي. همدارنګه په اقتصادي لحاظ هم روسیه خورا پیاوړې ده او کولای شي ډېرو منابعو ته لاسرسی ولري.