To start downloading books

Please sign in or create an account.

خرمهره؛ تاسو یې په اړه څومره پوهېږئ!؟

خرمهره؛ تاسو یې په اړه څومره پوهېږئ!؟

 لیکوال: لطیف یاد

په پخوانیو وختونو کې به خرو ته اوربشې ورکول کیدلې، چې ددغو اوربشو د خوړلو په پایله کې به تر څو کلونو وروسته د خرو د ژبې لاندې  وینه ټینګه  او غلیظه شوه او د یوه مرغېړي (غُدې) بڼه به یې ونیوله. وروسته به یې دغه مرغېړي (غُده) د خرو د ژبې د لاندینۍ برخې نه  د جراحي عملیاتو (آپریشن) په تر سره کولو وویستله او په جوشو شیدو (پیو) کې به یې واچوله، چې کلکه شي. بیا به دغه خرمهره د نیمه قیمتي ډبرو نه شمېرل کیدله او ځینو خلکو به توږله  او د ګوتې د غمي پر ځای به یې لګوله.

خلکو به دغه خرمهرې ددې لپاره له ځان سره ساتلې، چې په دوی کې دا عقیدې شتون درلود چې خرمهره  د بد نظر پر وړاندې  اغیزناک رول لوبوي او چې څوک خرمهره له ځانه سره ولري بد نظر پرې اثر نکوي او هم هغه کسان چې د یوه چا  د پر مختګ او شتمنۍ سره کینه او حسادت لري نو خرمهره یې مخه نیسي.

دغه خلک په دې اند هم ول چې څوک له ځانه سره خر مهره وساتي نو خدای یې شتمن کوی او پراخه روزي ورکوي او بخت او طالع یې راویښیږي. همداراز خرمهره ددې لپاره هم ساتله کیدله چې د میرمنې او خاوندتر منځ مینه او محبت زیات او  تلپاتې وي. البته په پخوانیو وختونو کې نقلي خرمهرې هم خرڅیدلې چې د څارویو له هډوکو جوړیدلې او ګچ به هم پکې کارول کیدل خو اصلي خرمهره له بوی او کلکوالي نه پیژندل کیدله.

د پښتو او پارسي ژبو شاعرانو هم په خپلو شعرونو کې د خرمهرې یادونه کړې ده لکه رحمان بابا چې وايي: 
 په نظر د نابیناوو ګوهریانو
 خرمهره، لعل ا و ګوهر درې واړه یو دي 
 په هر ځای چې ستا ثنا شي شيوه ګرې
 خرمهرې شي هلته دُر او ملغلرې
 (خوشال بابا )
 بل پښتوژبی شاعر بیا د خر مهرې په اړه داسې وايي:
 په کوم ځای چې ستا صفت شي ښېوه ګرې
 خر مهرې شي هلته د ر یا ملغلرې
 بل پښتو شاعر وایي: 
 خرمهره لال و ګوهر سره خرڅیږي
 په یو نرخ د زمانې شو بازار ګډوډ
 او د پښتو په یوې لنډۍ ( ټپه) کې هم دذخرمهرې یادونه شوې ده:
 یا دې په سترګو کې تاثیر دی
 یا دې د کورمې خرمهرې تړلي دینه
 په خر مهرو باندې ونه شو
 زړه مې را باسم په جانان يې دمومه
 او د فارسي ژبې غزلبول شاعر حافظ شیرازي بیا د خر ګمهري به اړه داسې وايي: 
 آه آه ازدست صرافان ګوهر شناس
 هرزمان خرمهره را با در برابر میکنند
 کابلی شاعر صوفی عشقری بیا وایی: 
 از قیمت خرمهره مپرسید درین شهر
 بسیار بلند است ز نرخ گهر امروز
 شاخ و دمی بنمای که تا قدر بیابی
 آدم نشو ی تا نشوی گاو و خر امروز

Related Articles

سیند یا خوړ په مسیر د استنادی دیوال

د سیند یا خوړ په مسیر د استنادی دیوال لپاره سرویاستنادی دیوالونه عموما د سیند یا خوړ په مسیر د ځمکې د تخریب  یا د خاورې دښویدو د مخنیوي لپاره جوړیږي.  د سیند په مسیر د استنادی دیوال سروی لپاره باید لاندی نقاط په نظر کې ونیول شي:۱- توپوګرافی سروی باید د ټوټل ستیشن پر مرسته ترسره شي.۲-د سیند مقطع باید په مکمل ډول سره یې نقاط واخیستل شي.۳-د سیند د مقط...

د تور چای په اړه درې ناسم او څلور سم معلومات

د تور چای په اړه ګڼ شمېر ناسم معلومات یا خرافات ورکول کیږي، خو دغه چای د بدن داخلي برخو سربېره خارجي برخو ته هم خورا زیاته ګټه رسوي، دلته هغه ناسم او سم معلومات وړاندې کوو چې د تور چای په اړه خپاره شوي:ناسم معلوماتشین چای له تور چای څخه زیات ګټور دیدا یو ناسم تاثر ورکول کیږي چې شین چای له تور چای څخه غوره دی.په وروستیو کلونو کې ګڼ شمېر څیړنو او مطا...

د مڼې یو ګیلاس اوبه او بې شمیره ګټې

مڼه د روغتیايي ګټو له نظره تر ټولو پیاوړی او غوره خواړه ګڼل کیږي. په نړۍ کې د مڼې تولیداتو له نظره چین لومړۍ او امریکا دوهم مقام لري.دغه میوه بې شمیرې ګټې لري او کولی شي انسان له بې شمیره مهلکو ناروغیو څخه وژغوري. دلته مو د مڼې له ځینو ګټو سره اشنا کوو کوم چې د غښتلی او سالم بدن لرلو کې ډیره زیاته مرسته کوي:۱- د زړه روغتیا لپاره ډیر ګټور دی:مڼه د ا...

Recommended Articles

که دا عادتونه خپل کړئ له غربت څخه خلاصېږئ!

لیکنه ـ ریاض مقامزی دا به سمه خبره وي، چې شتمني له قسمت سره تړلې ده؛ خو دا خبره هم هېڅکله غلطه نه ده، چې ستاسو عادات په دې برخه کې رغنده رول لري. که تاسو هر څومره ډېرې پیسې ولرئ؛ مګر پر مصرف، پانګونې او نورو لاروچارو پوه نه شئ ډېر ژر به مو غربت د کور تر دروازو ورسېږئ. یا که ډېر غریب هم یئ؛ مګر دا لارښوونې عملي کړي، نو ډېر امکان شته، چې له غربت څخه...

بي دوه پنځوس" څه ډول الوتکې دي؟"

ژباړه ـ ریاض مقامزی په هېواد کې د جګړو له پراخوالي سره سم امریکايي ځواکونو اعلان وکړ، چې د بي.۵۲ الوتکو پر مټ به پر تالبانو هوايي بریدونه وکړي؛ همداسې وشول او په بېلابېلو سیمو کې یې د وسله والو تالبانو ډلې په نښه کړې. خو اوس پوښتنه دا ده، چې بي ـ ۵۲ څه ډول الوتکې دي او کومې ځانګړتیاوې لري؟  ددې لیکنې تر پايه به مو دواړه پوښتنې حل شي.    ځانګړتي...

خېټه څنګه کوچنۍ کړو؟

د نارینه او نجونو لپاره تر ټولو بد مرض د خېټې د وازدو ډېرېدل او غټېدل دي چې نه یې یوازې ښکلا ته زیان رسوي، بلکې صحت ته یې هم ستونزې جوړوي. نن درته د خېټې د کوچني کولو داسې طریقې در ښیوو چې د ډېر ورزش ستړیا به هم نه ورسره ګالۍ او په تکلیف به هم ورسره نه شئ. د ورځې پیل د لیمو په جوسو وکړئ، نیم لیمو په یو ګیلاس اوبو کې زبېښل او څښل یې په حجراتو کې...