To start downloading books

Please sign in or create an account.

خرمهره؛ تاسو یې په اړه څومره پوهېږئ!؟

خرمهره؛ تاسو یې په اړه څومره پوهېږئ!؟

 لیکوال: لطیف یاد

په پخوانیو وختونو کې به خرو ته اوربشې ورکول کیدلې، چې ددغو اوربشو د خوړلو په پایله کې به تر څو کلونو وروسته د خرو د ژبې لاندې  وینه ټینګه  او غلیظه شوه او د یوه مرغېړي (غُدې) بڼه به یې ونیوله. وروسته به یې دغه مرغېړي (غُده) د خرو د ژبې د لاندینۍ برخې نه  د جراحي عملیاتو (آپریشن) په تر سره کولو وویستله او په جوشو شیدو (پیو) کې به یې واچوله، چې کلکه شي. بیا به دغه خرمهره د نیمه قیمتي ډبرو نه شمېرل کیدله او ځینو خلکو به توږله  او د ګوتې د غمي پر ځای به یې لګوله.

خلکو به دغه خرمهرې ددې لپاره له ځان سره ساتلې، چې په دوی کې دا عقیدې شتون درلود چې خرمهره  د بد نظر پر وړاندې  اغیزناک رول لوبوي او چې څوک خرمهره له ځانه سره ولري بد نظر پرې اثر نکوي او هم هغه کسان چې د یوه چا  د پر مختګ او شتمنۍ سره کینه او حسادت لري نو خرمهره یې مخه نیسي.

دغه خلک په دې اند هم ول چې څوک له ځانه سره خر مهره وساتي نو خدای یې شتمن کوی او پراخه روزي ورکوي او بخت او طالع یې راویښیږي. همداراز خرمهره ددې لپاره هم ساتله کیدله چې د میرمنې او خاوندتر منځ مینه او محبت زیات او  تلپاتې وي. البته په پخوانیو وختونو کې نقلي خرمهرې هم خرڅیدلې چې د څارویو له هډوکو جوړیدلې او ګچ به هم پکې کارول کیدل خو اصلي خرمهره له بوی او کلکوالي نه پیژندل کیدله.

د پښتو او پارسي ژبو شاعرانو هم په خپلو شعرونو کې د خرمهرې یادونه کړې ده لکه رحمان بابا چې وايي: 
 په نظر د نابیناوو ګوهریانو
 خرمهره، لعل ا و ګوهر درې واړه یو دي 
 په هر ځای چې ستا ثنا شي شيوه ګرې
 خرمهرې شي هلته دُر او ملغلرې
 (خوشال بابا )
 بل پښتوژبی شاعر بیا د خر مهرې په اړه داسې وايي:
 په کوم ځای چې ستا صفت شي ښېوه ګرې
 خر مهرې شي هلته د ر یا ملغلرې
 بل پښتو شاعر وایي: 
 خرمهره لال و ګوهر سره خرڅیږي
 په یو نرخ د زمانې شو بازار ګډوډ
 او د پښتو په یوې لنډۍ ( ټپه) کې هم دذخرمهرې یادونه شوې ده:
 یا دې په سترګو کې تاثیر دی
 یا دې د کورمې خرمهرې تړلي دینه
 په خر مهرو باندې ونه شو
 زړه مې را باسم په جانان يې دمومه
 او د فارسي ژبې غزلبول شاعر حافظ شیرازي بیا د خر ګمهري به اړه داسې وايي: 
 آه آه ازدست صرافان ګوهر شناس
 هرزمان خرمهره را با در برابر میکنند
 کابلی شاعر صوفی عشقری بیا وایی: 
 از قیمت خرمهره مپرسید درین شهر
 بسیار بلند است ز نرخ گهر امروز
 شاخ و دمی بنمای که تا قدر بیابی
 آدم نشو ی تا نشوی گاو و خر امروز

Related Articles

کوم خواړه مو حافظه پياوړې کوي؟

آيا پوهېدئ، چې خواړه زموږ پر حافظې اغېز کوي؟ کله چې د غذايي رژيم بحث کوو، زموږ فکر یوازې د خپل بدن ظاهري شکل او اندامونو ته وي. په داسې حال کې چې روغتيايي څېړونکي تر هر څه ډېر دې ټکي ته پام کوی، چې د خوړو تأثير پر حافظې څه دی؟ کوم خواړه باید وخوړل شي؟ غذايي مواد، آنتي اکسیدانونه، ګټور غوړ، ويټامينومه او معدني مواد په بدن کې انرژي توليدوي او موږ پر...

جعلي/تقلبي پوهنتونونه څنګه وپیژنو؟

جعلي/تقلبي پوهنتونونه څنګه وپیژنو؟  نن سبا بهر کې د تحصیل او زدکړې مینه وال ډیر دي، خو له هغه ځایه چې د بورسونو شمیر محدود او پروسه یې خورا رقابتي ده، نو لږو کسانو ته د بورس له لارې تحصیلي فرصتونه برابریږي. پدې لر کې ډیر داسې ځوانان شته چې د پوهنتونونو د داخلې/ادمیشن شرایط پوره کوي خو د پورتنیو لاملونو له امله د بورس له لارې زدکړې نشي پیلولی. ځینې...

د پوهې درې اساسي مرحلې

د ماشوم نړۍ ته راتګ د یوې تشې پاڼې په څېر دی، یو سپین کاغذ چې د ژوند چاپېریال پرې خپل اغېز پرېږدي. هغه څه چې ماشوم یې په کور، ښوونځي او ټولنه کې زده کوي، د هغه لومړنۍ پوهه او شخصیت جوړوي. دا زده کړې ښې هم کېدای شي او بدې هم، ځکه ماشوم له وړاندې د انتخاب ځواک نه لري. خو کله چې انسان ځواني ته ورسيږي، هغه په ارادي ډول د زده کړې توان ترلاسه کوي. له دې...

Recommended Articles

که جرأت نه لرئ، مه خفه کېږئ! دلته يې لاملونه او حللارې لوستلای شئ

 ژباړه: هدایت الله همت ارواپوهانو له نظره، بې جراتي او پر ځان نه باور له هغو ستونزو دي، چې ځوانان د ماشوم والي له دورې ورسره لاس و ګرېوان کېږي. دوی ته دا حق نه ورکول چې له خپلو حقه حقونو ساتنه وکړي او که کله دوی دا کار کوي نو د کورنۍ د مشرانو له خوا رټل کېږي او د جرات ماده یې په هماغه کوچني والي کې مړه کېږي.   ځينې خلک بیا خپل جرات په هماغه کوچني...

عثمان کاکړ څنګه ووژل شو؟

پښتونخوا ملي عوامي ګوند ادعا کوي چې د دغه ګوند صوبايي مشر عثمان خان کاکړ وژل شوی دی او دوی سره دې لړ کې کافي ثبوتونه شته. یو شمېر نورو ځايي سیاسي ګوندونو هم د یاد ګوند ملاتړ کړی او د بلوچستان صوبايي حکومت وايي، د پېښې په هکله به څېړنه کوي. د یادونې ده چې د روانې جون میاشتې پر ۱۷ نېټه ویل شوي و، چې د عثمان خان کاکړ سر سخت ټپي شوی دی. له پېښې وروست...

څنګه کولای شو ښه شخصيت ولرو؟

 په دې لیکنه کې به تاسو هغه لارښوونې ولولئ، چې تاسو ځانګړي کوي او خلک به مو شخصيت ته درناوی لري.   خپل ظاهر ته ارزښت ورکړئ د هرې اړیکې په شروع کې ظاهري شکل خورا اړین فکټور ګڼل کېږي. په هاروارډ پوهنتون کې ترسره شوې څېړنه ښيي، چې انسانان ظاهر ته په کتو په لومړۍ ليدنه کې د مقابل لوري په اړه له ۳ نه تر ۷ ثانيو پورې  قضاوت کوي.  ددې لپاره چې ځانګړي و ا...